🟡 1. Chọn loại mạch: Single-Ended hay Push-Pull?

Đề xuất cho người mới:
👉 Single-Ended Class A, bóng công suất EL34 / 6L6 / 6V6 / KT88, bóng tiền khuếch đại 12AX7.
Lý do: Mạch đơn giản, dễ lắp, ít linh kiện, dễ sửa lỗi.

🟡 2. Xác định cấu trúc mạch cơ bản

Một âm ly đèn thông dụng thường có 3 tầng:

(A) Tầng tiền khuếch đại (Preamp Stage) – bóng 12AX7

• Nhiệm vụ: Khuếch đại tín hiệu nhỏ từ nguồn (DAC, điện thoại…).

• Tạo độ nhạy đầu vào: 200mV – 500mV là phổ biến.

• Có thể thêm tone control nhưng người mới nên bỏ để mạch đơn giản và ít nhiễu.

(B) Tầng lái (Driver) – nửa còn lại của 12AX7 hoặc dùng 12AU7

• Nâng biên độ tín hiệu đủ lớn để điều khiển bóng công suất.

• Tầng này rất quan trọng để giảm méo.

(C) Tầng công suất (Power Stage) – bóng EL34/6L6/6V6

• Tạo ra công suất 3W–8W (Single-Ended).

• Kết hợp với biến áp xuất âm (Output transformer) đưa tín hiệu ra loa 4–8Ω.

🟡 3. Tính toán nguồn cấp

Nguồn là phần “nguy hiểm” nhưng cũng là phần quan trọng nhất.

Điện áp thường dùng:

• B+ (High Voltage): 250V – 350V DC

• Heater filament:

  • 12AX7: 12.6V/0.15A hoặc 6.3V/0.3A

  • EL34: 6.3V/1.5A

  • 6L6: 6.3V/0.9A

Mạch chỉnh lưu:

Bạn chọn 1 trong 2 loại:

1) Dùng diode + tụ lọc

• Gọn, rẻ, bền

• Cần thêm choke hoặc điện trở để giảm gợn.

2) Dùng bóng chỉnh lưu (5U4G / 5AR4)

• Tiếng mềm hơn

• Nhưng đắt và nóng.

Người mới → nên dùng diode + tụ + cuộn lọc (CLC).

Dung lượng tụ lọc:

• Tụ đầu (reservoir): 33–47uF

• Tụ 2, 3: 100uF – 220uF

• Tụ hồi tiếp tầng nhỏ: 22uF

🟡 4. Chọn biến áp xuất âm (Output Transformer – OPT)

Đây là linh kiện quan trọng nhất ảnh hưởng chất âm.

Với bóng:

• EL34 SE → OPT 3.5kΩ – 5kΩ

• 6L6 SE → OPT 5kΩ

• 6V6 SE → OPT 8kΩ

Công suất: tối thiểu 10W – 15W.

Chất lượng OPT quyết định 60–70% chất âm: bền bass, mở mid, nhẹ treble.

🟡 5. Thiết kế layout – bước rất quan trọng

Quy tắc vàng:

• Dây heater (6.3V) xoắn đôi, đặt sát chassis → giảm nhiễu hum.

• Mass điểm sao (star ground).

• Tránh để dây nguồn AC chạy gần tầng preamp.

• OPT và biến áp nguồn đặt vuông góc nhau tránh từ nhiễu.

Người mới mắc lỗi nhiều nhất ở phần layout, không phải phần mạch.

🟡 6. Tính phân cực bóng (bias)

Ví dụ: EL34 Single-Ended Cathode Bias

• Điện áp anode: ~300V

• Dòng anode: 60–70mA

• Điện trở cathode: 270Ω – 330Ω

• Công suất: 4W – 6W

Bạn có thể dùng công thức:

Nhưng thực tế dùng 330Ω – 390Ω vì biến áp thường không đủ chính xác.

🟡 7. Mạch hồi tiếp âm (Negative Feedback – NFB)

Dành cho người có chút kinh nghiệm.

• Giảm méo

• Tăng kiểm soát bass

• Giảm độ nhạy đầu vào

Thông thường dùng điện trở 4.7k – 47k từ cuộn OPT trả về tầng preamp.

🟡 8. Kiểm tra – dựng thử – tinh chỉnh

Đây là phần bạn sẽ “nghe” sự thay đổi rõ nhất:

• Đổi tụ coupling (MKT → MKP → PIO)

• Đổi điện trở carbon → kim loại để giảm nhiễu

• Điều chỉnh bias

• Thay OPT cao cấp hơn

🟢 9. Bộ linh kiện đề xuất cho người mới

Nếu bạn muốn xây 1 bộ hoàn chỉnh, mình gợi ý bộ thông dụng nhất:

Âm ly EL34 SE Class A (3W–6W)

• 12AX7 × 1 (tầng khuếch đại + driver)

• EL34 × 1 mỗi kênh

• OPT 3.5k – 5k, 10W

• Nguồn 300V – 0 – 300V, 6.3V/3A

• Tụ 47uF + 220uF × 2

• Choke 5H–10H

• Điện trở cathode EL34: 330Ω 5W

• Tụ cathode: 470uF/50V